Pháp luật về phân cấp công trình xây dựng theo quy định mới
Phân loại và phân cấp công trình xây dựng là một trong những nội dung quan trọng được pháp luật quy định nhằm đánh giá mức độ ảnh hưởng đến con người, tài sản và an toàn trong suốt quá trình thi công, vận hành, sử dụng công trình. Vậy theo pháp luật hiện hành, việc phân loại và phân cấp công trình xây dựng được thực hiện ra sao? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Công trình xây dựng là gì?
Trước khi tìm hiểu pháp luật về phân cấp công trình xây dựng, cần làm rõ khái niệm “công trình xây dựng”. Theo Khoản 10 Điều 3 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020), công trình xây dựng là sản phẩm được xây dựng theo thiết kế, hình thành bởi sức lao động của con người, vật liệu và thiết bị lắp đặt. Công trình phải gắn kết cố định với đất, có thể nằm trên mặt đất, dưới mặt đất, trên mặt nước hoặc dưới mặt nước.
Hoạt động xây dựng không chỉ là việc xây nên một công trình, mà còn là một quá trình khép kín gồm nhiều giai đoạn: lập kế hoạch, thiết kế, thi công, hoàn thiện và đưa vào sử dụng. Trong quá trình đó, nhiều chủ thể cùng tham gia như chủ đầu tư, kiến trúc sư, kỹ sư thiết kế, kỹ sư thi công và giám sát.
2. Ý nghĩa của việc phân cấp công trình
Việc phân cấp công trình xây dựng có ý nghĩa thiết thực cả về mặt pháp lý, quản lý nhà nước và kỹ thuật. Cụ thể:
- Đảm bảo kỹ thuật và chất lượng công trình: Mỗi cấp công trình sẽ có tiêu chuẩn kỹ thuật riêng. Việc phân cấp giúp xác định đúng quy trình thiết kế, thi công và kiểm định chất lượng.
- Quản lý năng lực hành nghề: Việc phân cấp giúp xác định rõ tổ chức, cá nhân nào được phép tham gia thiết kế, thi công từng loại công trình. Ví dụ: kỹ sư thi công công trình cấp IV có thể không cần chứng chỉ năng lực, nhưng công trình cấp I thì bắt buộc.
- Xác định trách nhiệm quản lý: Cơ quan cấp phép xây dựng, thẩm định thiết kế và nghiệm thu công trình sẽ căn cứ vào cấp công trình để phân định trách nhiệm cụ thể cho từng bên liên quan.
- Kiểm soát chi phí đầu tư: Việc phân cấp công trình giúp quản lý chặt chẽ hồ sơ, hợp đồng, chi phí bảo hành, bảo trì và phân loại sự cố trong quá trình sử dụng công trình.
Từ những yếu tố trên, có thể thấy việc phân cấp công trình không chỉ giúp đảm bảo an toàn và chất lượng thi công mà còn góp phần quan trọng vào công tác quản lý nhà nước và trách nhiệm của các chủ thể liên quan.
3. Phân loại và phân cấp công trình xây dựng
Căn cứ theo Điểm a Khoản 1 Điều 5 Luật Xây dựng 2014 và Khoản 1 Điều 3 Nghị định 06/2021/NĐ-CP, công trình xây dựng được phân loại theo tính chất kết cấu và công năng sử dụng; đồng thời được phân cấp theo quy mô, thông số kỹ thuật và mức độ quan trọng.
3.1. Phân loại công trình xây dựng
Công trình xây dựng được phân loại theo hai tiêu chí chính:
- Theo tính chất kết cấu: Bao gồm các loại như: nhà ở, cầu, đường, hầm, cảng, trụ tháp, bể chứa, đê, đập, kè, đường ống và các kết cấu kỹ thuật khác.
- Theo công năng sử dụng: Gồm 6 nhóm lớn sau:
a. Công trình dân dụng:
Gồm nhà ở (chung cư, nhà riêng, nhà tập thể) và công trình công cộng (giáo dục, y tế, thể thao, văn hóa, tín ngưỡng…).
b. Công trình công nghiệp:
Là các nhà máy, xưởng sản xuất, công trình năng lượng, hóa chất, khai thác khoáng sản, luyện kim, công nghiệp nhẹ,…
c. Công trình hạ tầng kỹ thuật:
Bao gồm công trình cấp nước, thoát nước, xử lý rác thải, chiếu sáng công cộng, công viên, nghĩa trang, bãi đỗ xe, viễn thông,…
d. Công trình giao thông:
Gồm đường bộ, cầu, hầm, đường sắt, đường thủy, hàng không, tuyến cáp treo, trạm thu phí, nhà ga, cảng cạn,…
e. Công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn:
Gồm đập, kè, mương, hồ chứa nước, công trình thủy lợi, công trình phục vụ chăn nuôi, trồng trọt, lâm nghiệp,…
f. Công trình quốc phòng, an ninh:
Là các công trình phục vụ quốc phòng, an ninh do Bộ Quốc phòng và Bộ Công an quy định.
3.2. Phân cấp công trình xây dựng
Theo pháp luật về phân cấp công trình xây dựng, công trình được chia thành các cấp sau:
- Cấp đặc biệt
- Cấp I
- Cấp II
- Cấp III
- Cấp IV
- Cấp V (trong một số tài liệu kỹ thuật mới)
Việc phân cấp căn cứ vào các yếu tố:
- Quy mô công trình (chiều cao, diện tích, dung tích,…)
- Mức độ ảnh hưởng đến an toàn con người, môi trường, xã hội
- Mức độ phức tạp trong thiết kế, thi công và vận hành
- Tính chất đặc biệt (công trình trọng điểm quốc gia, liên quan quốc phòng,…)
Ngoài ra, bảng phân cấp công trình theo quy mô kết cấu và mức độ quan trọng đã được quy định rõ tại Phụ lục I và II ban hành kèm theo Nghị định 06/2021/NĐ-CP.
Để lại một bình luận